ขอต้อนรับทุกคนเข้าสู่หัวข้อการพัฒนาของ Cardano เพื่อที่จะรองรับกับการเติบโตอย่างค่อยเป็นค่อยไป และมั่นคง โดยเราจะแบ่งเนื้อหาออกเป็น 3 หัวข้อดังนี้:

1. พื้นฐาน แผนการ เทคโนโลยีด้าน Consensus
2. เทคโนโลยีด้านบัญชี และ Native tokens
3. Staking, Tokenomics และระบบนิเวศ เช่น DeFi, NFTs, การเปรียบเทียบ และสรุปผล

ข้อมูลเชิงลึกที่สำคัญ

• Cardano เป็นหนึ่งในเครือข่าย smart contract ที่ใหญ่ที่สุด ด้วยมูลค่าตลาด (market cap) หลายพันล้านดอลลาร์ฯ และผู้ถือครองหลายล้านราย
• หลังจากการ hard fork ของ Alonzo การพัฒนาการของ smart contract ก็ได้เพิ่มขึ้น และมีการสร้างโปรโตคอล DeFi ใหม่ ๆ ที่มีความหลากหลาย
• ต้นแบบทางบัญชี eUTXO ช่วยให้สามารถเกิดการโอน native token, เพิ่มความสามารถในการทำงาน และการกระจายอำนาจ
• Sidechains และ Layer-2s เช่น Hydra ตั้งเป้าเพื่อขยายการทำงานเครือข่ายยิ่งขึ้นไปอีก
• Cardano ยึดมั่นในแนวทางการพัฒนาที่มีระเบียบแบบแผน มีความรอบคอบ และบางครั้งมีพัฒนาการที่ล่าช้า โดยให้ความสำคัญกับความยั่งยืนมากกว่าความเร็ว

Cardano เกิดขึ้นมาด้วยเป้าหมายในการแก้ไขปัญหาความปลอดภัย รองรับกับปริมาณการใช้งาน และปัญหาความยั่งยืน เป็นโปรเจกต์แรก ๆ ที่ประยุกต์ใช้สถาปัตยกรรม Proof-of-Stake ซึ่ง Cardano ได้พัฒนาสิ่งที่เรียกว่า Ouroboros Classic เป็นกลไกฉันทามติ PoS ทำงานร่วมกับต้นแบบ unspent transaction output (UTXO) สำหรับแผนการด้านเครือข่าย smart contract โดย Cardano นั้นมองตัวเองว่าเป็นบล็อกเชน “generation ที่ 3” — มี Bitcoin เป็น generation แรก และ Ethereum เป็น generation ที่สอง

Cardano ใช้วิธีการคำนวณไปสู่การพัฒนา โดยวางฟังก์ชันการทำงานผ่านการตรวจสอบทางด้านวิชาการอย่างเข้มงวดก่อนนำไปใช้สร้างสิ่งต่าง ๆ ในขณะที่แผนงานเริ่มแรกของ Cardano ยังอยู่ในระหว่างดำเนินการ แต่รายการที่ดำเนินการเสร็จสมบูรณ์ยังถูกพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทั้งกลไก PoS, Ouroboros ของ Cardano ผ่านมาแล้วหลากหลายเวอร์ชันด้วยแผนการสำหรับนำมาทำซ้ำอีกหลายครั้ง

Cardano นั้นมีฐานแฟนคลับขนาดใหญ่ และเปี่ยมด้วยความหลงไหลบนสื่อสังคมออนไลน์ ตั้งแต่ Twitter (ผู้ติดตาม 1.3 ล้าน) Reddit (6.7 แสน) ไปจนถึง YouTube ด้วยความเชื่อมั่นในเชน ขับเคลื่อนโดยผู้นำที่เป็นผู้ก่อตั้งอย่าง Charles Hoskinson

พื้นฐาน (Background)

Cardano เป็นบล็อกเชนที่มีการใช้งาน smart-contract แบบ open-source มีต้นกำเนิดจากการวิจัยทางวิชาการที่ผ่านการตรวจสอบโดยกระบวนการของวารสารวิชาการของคณะผู้เชี่ยวชาญ พัฒนาการของ Cardano เริ่มต้นขึ้นในปี 2015 โดยผู้ก่อตั้ง Carles Hoskinson และ Jeremy Wood เช่นเดียวกับทีมงานของ Input Output Hong Kong (IOHK) ปัจจุบันคือ Input Output Global (IOG) โดย Hoskinson และ Wood เคยทำงานกับ Ethereum ก่อนที่จะมาเริ่มต้น Cardano โดยที่ Cardano และโทเค็น ADA ได้เปิดตัวในเดือนกันยายน ปี 2017 หลังจากเปิดขาย ICO แบบหลายขั้นตอน

ความคืบหน้าของโครงการได้รับการพิจารณาและทดสอบอย่างหนักตลอดเส้นทาง ฟังก์ชันการทำงาน และโปรโตคอลทั้งหมดได้รับการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญก่อนนำไปใช้งาน ซึ่งบางกรณีทำให้ล่าช้าออกจากแผนงานที่ตั้งใจ เช่น smart contracts ไม่สามารถใช้งานได้จนกระทั่งมีการ hard fork ของ Alonzo ในเดือนกันยายน ปี 2021 — ซึ่งเป็นเวลาสี่ปีเต็มหลังจากเปิดใช้งานเครือข่าย

Cardano ได้รับการสนับสนุนจากสามหน่วยงานนี้:

• Input Output Global (IOG) — บริษัทวิจัยและพัฒนาบล็อกเชนก่อตั้งโดย Charles Hoskinson และ Jeremy Wood และสิ่งนี้เป็นแขนแห่งการพัฒนา
• The Cardano Foundation — องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร มุ่งเน้นที่การพัฒนาหลัก และการเติบโตของระบบนิเวศ เป็นเจ้าของแบรนด์ Cardano และผลักดันให้เกิดการนำไปใช้
• EMURGO — เป็นบริษัทร่วมทุน Venture capital หน่วยงานแสวงหาผลกำไรของ Cardano โดย EMURGO อำนวยความสะดวกในการบูรณาการกับธุรกิจจำพวก Web2 และบ่มเพาะโอกาสทางด้านธุรกิจ

แผนการพัฒนา (Roadmap)

แผนการแบ่งออกเป็น 5 ระยะ: Byron, Shelley, Goguen, Basho และ Voltaire ระยะเหล่านี้ไม่จำเป็นต้องดำเนินการต่อกันเป็นลำดับ บางรายการก็มีการดำเนินการอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานหลังจากที่เปิดตัว

• Byron – Foundation (รากฐาน)
  • ยุคของ Byron เริ่มขึ้นในเดือนกันยายน ปี 2017 ด้วยการเปิดตัวเครือข่ายหลัก (mainnet) ของ Cardano blockchain ระหว่างที่อยู่ในระยะนี้ เชนมีการทำงานเป็นเครือข่ายกลางที่รองรับเฉพาะการทำธุรกรรม ADA เท่านั้น

• Shelley – Decentralization (การกระจายศูนย์)
  • Shelley เปิดตัวในเดือนกรกฎาคม ปี 2020 ทำให้โปรโตคอล Ouroboros Proas Proof-of-Stake (PoS) ที่ Cardano นำเสนอมานั้นเกิดขึ้นจริง

• Goguen – Smart Contracts
  • Goguen เพิ่มเติมการรองรับกับ smart contracts ในเดือนกันยายน ปี 2021 ภาษาโปรแกรมที่ชื่อว่า Plutus ได้เปิดตัว และให้การต้อนรับกับ dapps, NFTs, และระบบนิเวศด้าน DeFi

• Basho – Scaling (รองรับการทำงานปริมาณมาก)
  • ยุคแห่ง Basho กำลังอยู่ระหว่างดำเนินการ และมีเป้าหมายเพื่อปรับปรุงการรองรับปริมาณงานด้วยการเพิ่ม sidechains และ L2s สู่ระบบนิเวศ

• Voltaire – Governance
  • Voltaire อยู่ระหว่างดำเนินการพร้อมกับ Basho และจะดำเนินการสู่ขั้นตอนสุดท้ายสู่ความยั่งยืนด้วยตนเอง Voltaire มีไว้เพื่อระบบการคลัง และระบบการออกเสียงลงคะแนนสำหรับข้อเสนอเพื่อปรับปรุง Cardano (CIPs) หลังจากเสร็จสิ้น ชุมชนจะจะเข้าควบคุม hard forks และเงินคลังแทนที่จะเป็น IOG, Cardano Foundation และ EMURGO ซึ่งปัจจุบันเป็นผู้ถือกุญแจ governance ทั้งเจ็ด

เทคโนโลยี

กลไกฉันทามติ (Consensus Mechanism)

Ouroboros เป็นกลไกฉันทามติแบบ Proof-of-Stake (PoS) ของ Cardano ในระบบนี้ ผู้ใช้งานสามารถ delegate (ฝากเงิน) ในรูปแบบ ADA เข้ากับผู้ให้บริการ stake pool และรับผลตอบแทน ขณะที่ยังคงไว้ซึ่งความเป็นเจ้าของในโทเค็นนั้น ๆ โดย Cardano เป็นหนึ่งในคริปโทเคอร์เรนซีแรก ๆ ที่ประยุกต์ใช้กลไกฉันทามติแบบ PoS โดยเฉพาะการใช้งาน variant ที่เรียกว่า Delegated-Proof-of-Stake (DPoS)

Ouroboros แบ่งเวลาออกเป็น epochs (ช่วงเวลา) ละ 5 วัน และแบ่งแต่ละ epochs เป็น 21,600 slots โดยมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 20 วินาที แต่ละ node จะใช้ verifiable random function (VRF) หรือฟังก์ชันการสุ่มที่ตรวจสอบได้ เพื่อสร้างตัวเลขแบบสุ่ม หากตัวเลข VRF อยู่ต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนด node นั้นก็จะสามารถขึ้นเป็นผู้นำ slot และเสนอ/แต่งตั้งบล็อกขึ้นมา หากว่ามีหลาย nodes บรรลุเป้าหมายเดียวกันนี้ ทั้งหมดจะผลิตบล็อกขึ้นมา และผู้ที่จะมานำ slot รายต่อไปจะสร้างขึ้นอยู่กับว่าใครจะมีตัวเลข VRF ต่ำที่สุดของกลุ่ม เกณฑ์นี้จะขึ้นอยู่กับปริมาณเหรียญ ADA ซึ่งเป็นที่นิยมเมื่อ stake pools มีขนาดใหญ่ขึ้น

Ouroboros มีอยู่หลายเวอร์ชัน ตั้งแต่ถูกพัฒนาครั้งแรกให้กับเครือข่าย และมันยังคงถูกใช้งานอยู่ซ้ำแล้วซ้ำเล่า Ouroboros Classic เป็นเวอร์ชันแรกสุดที่เปิดใช้งานในปี 2017 มี Ouroboros Genesis มาถึงในปี 2018 และแก้ไขเรื่องการ bootstrap ในเชิงวิเคราะห์

Ouroboros Praos คือกลไกฉันทามติที่มีอยู่ในปัจจุบัน ในระบบ Praos นั้น ผู้ดำเนินการ stake pool/vlidators จะรู้ว่า slots ใดที่พวกเขานำก่อนเวลา แต่ validatos อื่นจะไม่รับรู้ นอกจากนี้ ไม่มีผู้ใช้งานคนใดจะรู้ล่วงหน้าว่ามีผู้นำ slot อยู่เท่าไหร่ในแต่ละ slot ซึ่งเป็นการเพิ่มชั้นความปลอดภัยจากการทำ DDOS attacks บนผู้นำ slot ในเวอร์ชันก่อนหน้าของ Ouroboros นั้น ผู้นำ slot จะถูกเปิดเผยต่อสาธารณะล่วงหน้า และมีหนึ่งผู้นำเท่านั้น ที่จะติดต่อกับ slot หนึ่ง ๆ

แต่เปิดใช้งานเมื่อ 5 ปี ที่แล้ว Cardano ไม่เคยมีการข้ามบล็อก หรือไม่เคยมีการ reboot เลย มันยังไม่มีการปิดเครือข่ายระหว่างการอัปเกรดอีกด้วย เครือข่ายอื่น ๆ เช่น Polkadot และ Mina ต่างก็เลือกประยุกต์ใช้ Ouroboros และปรับให้เข้ากับความต้องการของพวกเขา

ทีนี้เราก็จะได้ทำความรู้จัก เข้าใจข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับคริปโทเคอร์เรนซีที่ชื่อว่า Cardano ($ADA) กันแล้ว สัปดาห์ต่อไปเราจะมาพูดถึงด้านเทคโนโลยีนี้อีกเล็กน้อย อย่างเช่น UTXO และหัวข้อเกี่ยวกับอาการออกแบบทางเศรษฐศาตร์ของโทเค็นนี้ (Tokenomic) ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของทุกเหรียญคริปโทฯ กันต่อไป อย่าพลาดรับชม…

ช่องทางติดตาม Crypto Camping:

• Facebook
• Telegram